Kom op tegen Kanker vraagt grondige herziening ziekenvervoer in rapport meldcampagne

Brussel, 15 december 2020 – Uit onderzoek van Kom op tegen Kanker blijkt dat het Belgische ziekenvervoer kampt met heel wat pijnpunten. Kankerpatiënten maken geregeld gebruik van ziekenvervoer van en naar het ziekenhuis, maar dat blijkt op verschillende vlakken tekort te schieten. 206 mensen deelden hun ervaringen via een meldcampagne eerder dit jaar, en nu maakt de organisatie in een rapport de balans op. Kom op tegen Kanker roept de drie bevoegde ministers op om gezamenlijk overleg te plegen over de kwestie. Ze pleiten voor één centrale plaats waar mensen eenvoudig alle informatie over ziekenvervoer kunnen terugvinden. Het aanbod is namelijk zelden duidelijk en vaak weten mensen niet waar ze terechtkunnen. Daarnaast stelt Kom op tegen Kanker ook vast dat de kwaliteit en betaalbaarheid van het ziekenvervoer meer aandacht moeten krijgen. Het rapport bevat verschillende getuigenissen die de tekortkomingen van ziekenvervoer in ons land duidelijk maken. ​  

Kom op tegen Kanker legt pijnpunten ziekenvervoer bloot  

De kwaliteit en communicatie rond het niet-dringend ziekenvervoer in België kunnen een stuk beter, blijkt uit de meldcampagne van Kom op tegen Kanker. Kankerpatiënten moeten tijdens hun ziekte vaak naar het ziekenhuis voor chemo- of radiotherapiebehandelingen, consultaties, scans, bloedafnames ... Waar sommige patiënten hiervoor kunnen rekenen op familie of vrienden of hun eigen vervoer gebruiken, kunnen anderen niet anders dan de hulp inroepen van professioneel ziekenvervoer of vervoer met vrijwilligers. En net daar knelt het schoentje: de aanvraag, het verloop, de kostprijs en informatievoorziening lopen allesbehalve soepel en patiënten worden met verschillende problemen geconfronteerd. ​ 

Daarom formuleert Kom op tegen Kanker in zijn rapport aanbevelingen om te bouwen aan betaalbaar en goed ziekenvervoer en overhandigt de organisatie dat rapport vandaag digitaal aan de bevoegde ministers: federaal minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Frank Vandenbroucke, Vlaams minister van Welzijn, Gezin, Volksgezondheid en Armoedebestrijding Wouter Beke en Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Lydia Peeters. Daarbij roept Kom op tegen Kanker op om gezamenlijk overleg te plegen om de kwestie aan te pakken. De ministers gaven alvast gehoor aan enkele aanbevelingen.

Betaalbaar en goed ziekenvervoer is een must 

Het eerste grote probleem is het kluwen aan aanbieders en prijzen, waardoor ziekenvervoer op maat vinden veel inspanning vergt, zo blijkt uit het onderzoek van Kom op tegen Kanker. Daarom pleit de ngo voor één centrale plaats, waar mensen makkelijk informatie kunnen vinden over de verschillende aanbieders en de prijzen. 

Marc Michils, algemeen directeur bij Kom op tegen Kanker, legt uit: 

‘Het is zo belangrijk dat mensen het juiste ziekenvervoer vinden, dat het best bij hen past. Daarom pleiten we voor één portaal waar ze alle informatie kunnen vinden. Dat neemt al veel stress weg bij de mensen wanneer ze ziekenvervoer moeten regelen. Één plaats waar ze duidelijk kunnen zien welk vervoer ze nodig hebben, hoe ze dat kunnen regelen en wat hen dat kost. Daarnaar moeten we streven.’ 

Een tweede en derde probleem die uit het rapport voortkomen, zijn de betaalbaarheid en kwaliteit van het ziekenvervoer. Het rapport legt problemen bloot die betrekking hebben op de behandeling van de patiënt tijdens het vervoer, de wachttijden en de manier waarop patiënten vervoerd worden. Ook de kostprijs is vaak erg hoog en wordt niet volledig gedekt door de ziekteverzekering of de mutualiteiten. 

Marc Michils: 

’De kosten zouden moeten afgestemd worden op het inkomen van de mensen, want het zijn vaak kwetsbare groepen die een beroep moeten doen op ziekenvervoer. Mensen betalen vaak een deel van het ziekenvervoer zelf. Als de kwaliteit van het vervoer dan ook niet meezit, voelen ze zich bedrogen. Een betere kwaliteit en een betere prijsverhouding zijn ook absoluut nodig, bovenop het informatieportaal.’ 

‘Veel te vroeg, veel te laat of gewoonweg vergeten’ 

Kom op tegen Kanker verzamelde verschillende getuigenissen in het rapport. Die van Patricia (61 jaar) is slechts één van de vele die het ziekenvervoer aan de kaak stellen. De man van Patricia lijdt aan longkanker en deed al enkele keren een beroep op ziekenvervoer: 

‘Mijn man moest vervoerd worden tussen Lier en Mechelen voor zijn behandeling. Ons ziekenvervoer is gewoonweg niet opgedaagd, waardoor we met iemand anders zijn moeten meerijden. Het personeel van dat vervangende vervoer was niet vriendelijk’, getuigt ze. ​ 

Uit de getuigenissen blijkt dat ziekenvervoerders soms geen idee hebben hoe ze moeten omgaan met zorgbehoevenden en dat rij- en wachttijden niet gerespecteerd worden. Bovenop de problemen met wachttijden en kwaliteit is niet-dringend ziekenvervoer ook een kluwen van aanbieders, met niet-transparante prijzen. ​ 

De respondenten van de meldcampagne van Kom op tegen Kanker klagen dat ook aan. Het is intensief maatwerk om het juiste vervoer en de juiste prijs te zoeken, en soms krijgen patiënten zelfs ziekenvervoer waar ze niet om gevraagd hebben of vervoer dat veel te duur is. 

‘Mijn man en ik dachten dat we voor een heel specifiek onderzoek met de ambulance van het ene ziekenhuis naar het andere zouden worden vervoerd. We kregen echter vervoer van een andere dienst. We moesten dat vervoer volledig zelf betalen, ook al hadden we dat vervoer niet zelf aangevraagd’, zegt Patricia. 

Algemeen directeur bij Kom op tegen Kanker Marc Michils duidt: 

‘We hopen met de getuigenissen de urgentie van deze kwestie duidelijk te maken aan de overheid. We willen met hen in dialoog gaan zodat er snel actie kan worden ondernomen.  

In afwachting van concrete actie ontwierp Kom op tegen Kanker zelf onderstaande infografiek met tips en adviezen voor mensen die ziekenvervoer willen regelen voor zichzelf of hun naaste.

Over de meldcampagne ziekenvervoer 

Kom op tegen Kanker lanceerde op 4 februari van dit jaar een meldcampagne, waarin ze (ex-) kankerpatiënten, andere langdurig zieken, naasten en verplegend personeel opriepen hun ervaringen te delen over ziekenvervoer. Op basis van 206 getuigenissen werd er een rapport opgesteld dat de pijnpunten van het ziekenvervoer in Vlaanderen blootlegt. Via dit rapport wil de organisatie dat de overheid structurele veranderingen doorvoert op drie gebieden: centralisatie van informatie, kwaliteit en betaalbaarheid. 

Het volledige onderzoeksrapport, de samenvatting en de infografiek zijn te bekijken op komoptegenkanker.be/naar-beter-ziekenvervoer. ​ 

Noot voor de redactie (niet voor publicatie)

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: