Kom op tegen Kanker pleit voor solidaire samenleving op bijzonder seminar

Brussel, 24 april 2019 – Kom op tegen Kanker hield vandaag een bijzonder seminar over de rol van solidariteit in de samenleving. De organisatie deed dat naar aanleiding van haar 30-jarig bestaan. De realisaties van de voorbije jaren heeft Kom op tegen Kanker immers voor een groot deel te danken aan de talrijke vrijwilligers die zich inzetten voor de strijd tegen kanker. Met het seminar komt de ngo op voor vrijwilligerswerk en meer solidariteit. Ze legt daarvoor tien concrete actiepunten op tafel. Marc Michils, algemeen directeur van Kom op tegen Kanker: ‘Vrijwilligers verdienen dat we een serieus tandje bijsteken om hun bijdrage aan de samenleving nog te versterken.’

De voorbije 30 jaar groeide Kom op tegen Kanker uit tot een van de meest bekende en beminde goede doelen in Vlaanderen. Dat heeft de organisatie te danken aan iedereen die zich vrijwillig inzet: de duizenden actievoerders, de honderden zorgvrijwilligers, de BV’s die mee aan de kar trekken en de oncologen en experten die zich belangeloos inzetten.

Niet alleen bij Kom op tegen Kanker zijn vrijwilligers van onschatbare waarde. Tal van organisaties en ngo’s draaien op vrijwilligerswerk. Vlaanderen en Brussel tellen tezamen meer dan 1 miljoen vrijwilligers. Het seminar zet het belang van hun werk en van solidariteit in de verf. Kom op tegen Kanker pleit er voor een solidaire samenleving en legt tegelijk de uitdagingen en beperkingen van vrijwilligerswerk op tafel. Marc Michils: ‘De overheid, ngo’s en organisaties moeten hun verantwoordelijkheid opnemen om solidariteit in Vlaanderen te versterken. Anders dreigen we te vervallen in een samenleving waar zingeving, waarde en samenhang ver zoek zijn.’

De tien actiepunten voor de overheid en organisaties die met vrijwilligers werken

1. ​ ​ ​ ​ ​ ​ Bouw het gecoördineerde vrijwilligersbeleid uit

In 2014 heeft de Vlaamse regering een minister van Vrijwilligerswerk aangesteld. Door het gecoördineerde beleid met een belangrijke inbreng van het Vlaams Steunpunt Vrijwilligerswerk werd er de voorbije legislatuur werk gemaakt van een beheersovereenkomst tussen de Vlaamse Gemeenschap en het Vlaams Steunpunt Vrijwilligerswerk en een gratis vrijwilligersverzekering. Er ligt nog veel werk op de plank (zie de volgende actiepunten).

2.       Organiseer vrijwilligerswerk van uiteenlopende duur, regelmaat en intensiteit

Een steeds toenemend deel van vrijwilligers wil geen groot en langdurig engagement aangaan. Organisaties moeten daarom meer op maat werken en verschillende vormen van vrijwilligerswerk aanbieden. Daarbij kan worden geëxperimenteerd met nieuwe rekruteringsmethodes, zoals de doorverwijzing van kandidaat-vrijwilligers tussen organisaties of de oprichting van vrijwilligerspools.

3.       Voer een overheidscampagne om meer mensen aan het ‘vrijwilligen’ te krijgen

Kom op tegen Kanker pleit ervoor om jaarlijks minstens één overheidscampagne op te zetten om vrijwilligerswerk in de kijker te zetten. Bijvoorbeeld over de vacaturedatabank www.vrijwilligerswerk.be.

4.       Beschouw vrijwilligers als een verrijking van de professionele zorgverlening, niet als een vervanging

De warme solidariteit van het vrijwilligerswerk is een aanvulling op de structurele solidariteit (sociale zekerheid, door de overheid gefinancierde zorg), maar vervangt ze niet. Ze mag nooit een besparingsmaatregel zijn. De expertise van ervaringsdeskundige vrijwilligers moet worden gebruikt om de zorg te verbeteren. Kom op tegen Kanker laat kankerpatiënten bijvoorbeeld mee beslissen welk onderzoek of project financiering krijgt.

5.       Organiseer opleidingen voor vrijwilligers én professionals die werken met vrijwilligers

Er moeten opleidingen voorzien worden om van mensen met ervaringskennis ervaringsdeskundigen te maken. Kom op tegen Kanker geeft zijn zorgvrijwilligers die patiënten in de ziekenhuizen bijstaan, bijvoorbeeld onder andere een communicatieopleiding. Ook professionals die samenwerken met vrijwilligers hebben nood aan vorming.  

6.       Werk de sociale ongelijkheid in vrijwilligerswerk weg

Vrijwilligersorganisaties moeten vrijwilligerswerk aantrekkelijk maken voor mensen met een migratieachtergrond en mensen met uiteenlopende opleidingsniveaus en leeftijden. Kom op tegen Kanker werkt bijvoorbeeld samen met Hospitality Brussels om vrijwilligers met een migratieachtergrond beter te bereiken.

7.       Waardeer de vrijwilliger, met woorden en daden: het vrijwilligerspaspoort

Vrijwilligerswerk is een meerwaarde op een CV. Mensen versterken er hun competenties mee en ontwikkelen zichzelf. Het moet worden beschouwd als een waardevol alternatief voor werkhervatting of het moet kunnen renderen in een loopbaanontwikkeling. Vrijwilligersorganisaties kunnen erin ondersteunen door bijvoorbeeld een vrijwilligerspaspoort uit te reiken.

8.       Hou vrijwilligerswerk zuiver en bescherm de vrijwilliger

De essentie van vrijwilligerswerk is dat het niet verplicht is en onbezoldigd. Vrijwilligerswerk mag nooit worden opgelegd, zoals bijvoorbeeld bij het GMPI-traject waar het fungeert als voorwaarde voor een uitkering. Het verenigingswerk waar je tot 500 euro per maand onbelast kunt bijverdienen, mag ook geen concurrentie worden van vrijwilligerswerk.

9.       Investeer in onderzoek om vrijwilligerswerk te optimaliseren

Er is een tekort aan wetenschappelijke kennis over de zorgvrijwilliger. Er moet worden geïnvesteerd in terugkerende enquêtes over informele zorg in Vlaanderen en in diepgaand onderzoek over specifieke thema’s.

10.   Werk regelgevende en administratieve beperkingen weg

De administratieve rompslomp en regelgevende hinderpalen voor vrijwilligerswerk moeten worden weggewerkt. Zo moet de meldingsplicht bij de RVA in geval van werkloosheid worden geschrapt.

Lees de tien aanbevelingen uitgebreid op https://www.komoptegenkanker.be/vrijwilligers. Het programma van het seminar kunt u hier raadplegen.

Noot voor de redactie (niet voor publicatie)

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met