Kom op tegen Kanker en KU Leuven in rouw door overlijden van prof. Jean-Jacques Cassiman

Brussel, 6 augustus 2022 – We zijn diepbedroefd door het overlijden van onze voorzitter, emeritus professor Jean-Jacques Cassiman. Een briljante man die als geneticus baanbrekend werk verrichte op vlak van DNA-onderzoek. Een inspirerende man die Kom op tegen Kanker deed uitgroeien tot een van de sterkste socialprofitorganisaties in Vlaanderen. Hij overleed op 5 augustus aan longkanker, in het bijzijn van zijn familie. Hij werd 79 jaar.

Jean-Jacques was een briljant wetenschapper, maar ook een echte familieman. Hij deed vijf jaar onderzoek aan de Stanford-universiteit in de VS, maar koos er daarna voor om zijn kennis in België in te zetten. Hij verwierf wereldfaam met zijn DNA-onderzoek. Naast wetenschapper was hij ook een invloedrijke figuur in het gezondheidsbeleid van België. Veel ministers, overheden en onderzoekers bleven tot voor kort zijn advies vragen. 

Jean-Jacques overleed op 5 augustus aan longkanker. Iets waar hij niet graag over praatte. Voor ons patiëntenmagazine Leven maakte hij een uitzondering. Tijdens het interview bleef hij zijn nuchtere zelf en zei hij:  

‘Ik heb in mijn loopbaan veel kankers gezien en bestudeerd, het is niet zo bijzonder dat het mij ook is overkomen.’ 

Voorzitter met een hart voor patiënten 

In maart 2010 werd hij voorzitter van Kom op tegen Kanker. Dankzij hem groeide de organisatie financieel, wetenschappelijk en inhoudelijk verder uit tot een van de sterkste en meest gewaardeerde socialprofitorganisaties in België. Hij was een wetenschapper die ver uitsteeg boven zijn vakgebied, een ongelooflijke meerwaarde. 

Marc Michils, algemeen directeur Kom op tegen Kanker: ‘Kom op tegen Kanker is in diepe rouw. We verliezen niet alleen een vooruitstrevende voorzitter, maar ook een immer constructieve geest en een inspirerende leider. Jean-Jacques was altijd minzaam, had geen capsones, was zeer sociaal ingesteld en wanneer nodig een doortastend beslisser. Ook zijn fijn gevoel voor humor was zo typisch voor hem. Ik verlies mijn steun en toeverlaat, mijn voorzitter-compagnon. Jean-Jacques Cassiman was een uitzonderlijk mooie en integere man. Onze oprechte deelneming aan zijn familie.’ 

We kijken graag terug naar enkele blikvangers uit zijn carrière als voorzitter. 

Steun aan patiëntgericht onderzoek 

Voor Jean-Jacques was patiëntgerichtheid ongelooflijk belangrijk. Dankzij hem beslissen niet enkel experts, maar ook patiënten mee over welk onderzoek financiering krijgt. Zo’n doorgedreven vorm van inspraak is uniek. Zelf zei hij daar het volgende over: 

‘Pas als je zelf chirurgie, chemotherapie of radiotherapie ondergaan hebt, weet je wat de impact op je levenskwaliteit is. Het is verrijkend als patiënten die ervaringen en inzichten met experts en wetenschappers delen.’ 

Wie Jean-Jacques zegt, zegt patiëntgerichtheid. Daarom beslisten we een tijd geleden om tijdens onze jaarlijkse beursuitreiking de ‘Jean-Jacques Cassiman-prijs’ uit te reiken aan het biomedisch onderzoek dat de levenskwaliteit van kankerpatiënten het meest ten goede komt.  

Structureel belangen van kankerpatiënten behartigen 

Dat hij een hart voor patiënten had, werd erg duidelijk in de vele realisaties die we onder zijn voorzitterschap verwezenlijkten. Zo werden borstreconstructies met eigen weefsel betaalbaar voor iedereen, kregen patiënten een betere financiële bescherming door een meer toegankelijke schuldsaldoverzekering en het recht op vergeten te worden, werd de terugbetaling van vruchtbaarheidsbehandelingen en tandzorg drastisch verbeterd, werd de maximumfactuur versterkt, kregen asbestslachtoffers een betere omkadering en werden de eerste referentiecentra voor slokdarm- en pancreaskanker opgericht. 

Voortrekkersrol in de strijd tegen roken 

Jean-Jacques zorgde ook voor heel wat doorbraken in de strijd tegen de sigaret. Zo kwam er een rookverbod in de horeca, lanceerden we campagnes waardoor het aantal kinderen dat in de rook opgroeide spectaculair daalde, ontwikkelden we vernieuwende campagnes om jongeren van de sigaret te houden, realiseerden we politieke successen met de Alliantie voor een Rookvrije Samenleving en groeide het aantal rookvrije omgevingen (speeltuinen, sportterreinen, stadions, perr ons …) sterk. 

Jacques De Grève blijft voorzitter ad interim tot maart 2023  

Sinds enkele maanden is Jacques De Grève voorzitter ad interim. Hij zal voorzitter blijven tot maart 2023. Daarna neemt Marc Michils het voorzitterschap over.

Jacques De Grève, voorzitter ad interim: ‘Ik heb Jean-Jacques Cassiman gekend als een gewaardeerde collega en wetenschapper die genetische kennis op een bevattelijke wijze vertaalde naar een breed publiek. Ook na zijn emeritaat bleef hij geëngageerd in nationale en internationale samenwerkingen in het DNA-onderzoek en de maatschappelijke impact ervan. Onder zijn voorzitterschap groeide Kom op tegen Kanker de voorbije tien jaar uit tot een organisatie met efficiënte fondsenwerving en transparante besteding van die middelen. Steeds gericht op de noden en belangen van kankerpatiënten. Hij zal heel hard gemist worden.’

Ook KU Leuven en UZ Leuven in diepe rouw

Luc Sels, rector KU Leuven: 'De gemeenschap van KU Leuven en UZ Leuven zal Jean-Jacques Cassiman heel erg missen. Hij had zoveel in zich. De warmte en de rust die je vindt bij een goede vriend. De passie om grenzen te verleggen in het DNA-onderzoek. De kunst om complexe wetenschap op bevattelijke wijze te communiceren. De bezieling om vele generaties studenten en eigenlijk ons allemaal in te wijden in de geheimen van de menselijke genetica. De zorg voor patiënt, collega en medemens. Dat laatste kwam zo mooi tot uiting in zijn voorzitterschap van Kom op tegen Kanker. De wijze waarop hij omging met ziekte en sterven wekt indruk. De Vlaamse academie verliest een dag na het overlijden van ererector De Knop alweer een boegbeeld aan die zo creatieve vijand die kanker heet't

Foto’s 

Noot voor de redactie (niet voor publicatie)

Voor meer informatie kun je contact opnemen met: