Kom op tegen Kanker en negen Belgische gezondheidsorganisaties roepen federale regering op: ijver mee om periode van databescherming voor nieuwe geneesmiddelen te beperken
‘Maak levensreddende geneesmiddelen betaalbaar en toegankelijk voor alle patiënten in Europa’
Organisaties die gezamenlijk oproepen: Kom op tegen Kanker | Test-Aankoop | Het Vlaams Patiëntenplatform | Het Nationaal Intermutualistisch College en alle daarvan deel uitmakende ziekenfondsen: CM, Solidaris, de Onafhankelijke Ziekenfondsen, de Neutrale Mutualiteit, de Liberale mutualiteiten, de Hulpkas en de HRrail.
Brussel, 28 april 2025 - Kom op tegen Kanker en negen andere Belgische gezondheidsorganisaties vragen de federale regering om mee te ijveren om de periode van databescherming voor nieuwe geneesmiddelen te beperken. Ze volgen hiermee de gezamenlijke oproep van de Europese gezondheids-, patiënten- en consumentenorganisaties om werk te maken van betaalbare, veilige en toegankelijke geneesmiddelen voor alle patiënten in de Europese Unie. De timing is niet toevallig aangezien de Europese wetgeving rond geneesmiddelen wordt herzien. ‘Een unieke kans om ongelijkheden in toegang tot noodzakelijke behandelingen aan te pakken’.
Er gaat geen week voorbij zonder nieuws over baanbrekende behandelingen tegen levensbedreigende ziekten zoals kanker. Innovatieve behandelingen zijn vaak veelbelovend, maar de prijzen ervan swingen de pan uit. Cel- en gentherapieën kosten tegenwoordig 80.000 tot wel 1 miljoen euro per patiënt. Zelfs rijke landen zoals België dreigen deze kosten niet langer te kunnen dragen. In de periode tussen 2007 en 2021 stegen de uitgaven van bijvoorbeeld oncologische geneesmiddelen in België van 140 miljoen tot 1,3 miljard euro, zonder rekening te houden met geheime kortingen.
Fundamentele hervorming van systeem noodzakelijk
De recente evoluties in de markt zijn onhoudbaar. De herziening van de Europese wetgeving rond geneesmiddelen is hét moment om het systeem fundamenteel te hervormen en betaalbare en toegankelijke geneesmiddelen voor alle patiënten in Europa te garanderen. Daarom publiceren verschillende Europese koepelorganisaties vandaag een oproep om de beschikbaarheid en toegankelijkheid van veilige, effectieve en betaalbare geneesmiddelen te garanderen in elke lidstaat van de Europese Unie. De oproep focust op een kortere periode van databescherming, zoals de Europese Commissie eerder voorstelde.
Ward Rommel, diensthoofd studie & beleid bij Kom op tegen Kanker licht toe: ‘Een kortere databescherming zal ervoor zorgen dat zogenaamde generieken en biosimilars sneller op de markt komen, waarvan patiënten in Europa zullen profiteren. Bovendien kan deze ingreep de Europese landen samen jaarlijks 1,13 miljard euro besparen’.
Momenteel geldt in de EU een standaardperiode van acht jaar databescherming vanaf de marktvergunning. In die periode mogen producenten van generieke geneesmiddelen de bestaande preklinische en klinische data niet gebruiken om een eigen marktvergunning aan te vragen. Daardoor blijven goedkopere alternatieven vaak jaren van de markt, wat de prijzen kunstmatig hooghoudt.
De hervormingsplannen voorzien wel uitzonderingen. Als een geneesmiddel bijvoorbeeld inspeelt op een grote medische nood of in alle EU-lidstaten op de markt wordt gebracht, kan de databeschermingsperiode opnieuw verlengd worden. Zo worden bedrijven aangemoedigd om te investeren in de meest noodzakelijke therapieën. De databeschermingsperiode mag echter nooit langer dan acht jaar zijn.
Betaalbare en veilige levensreddende geneesmiddelen voor alle Europeanen
De toegang tot zorg verschilt vandaag ook sterk van land tot land. Als Europeaan met borst- of longkanker kan je maar beter niet in Letland of Cyprus geboren zijn. Volgens een recent OESO-rapport is minder dan één derde van de behandelingen voor deze types kanker er terugbetaald, terwijl dit in Duitsland voor alle behandelingen geldt. De hervormingen moeten ook hier komaf mee maken, zodat alle Europeanen dezelfde toegang hebben tot levensreddende geneesmiddelen.
‘We staan op een kantelpunt. Geneesmiddelen worden alsmaar duurder, de ongelijkheid tussen lidstaten neemt toe en de zorgbudgetten staan onder druk. De nieuwe Europese wetgeving is een historische kans om daar iets aan te doen’, aldus Rommel.
Voor meer informatie kun je contact opnemen met:
Sven Haenen
