Kom op tegen Kanker brengt bespreekbaarheid seksualiteit tijdens en na kanker in kaart
Organisatie verzamelt getuigenissen via komoptegenkanker.be/durftevertellen en 0800 35 445
Brussel, 7 juni 2021 – Kom op tegen Kanker roept (ex-)kankerpatiënten en hun partner op om te delen in hoeverre de gevolgen van hun kanker(behandeling) op hun seksueel en intiem leven bespreekbaar zijn met zorgverleners. Dat kan (anoniem), zowel op komoptegenkanker.be/durftevertellen als via de Kankerlijn op het gratis nummer 0800 35 445. Kom op tegen Kanker wil, op basis van de positieve en negatieve ervaringen, beleidsaanbevelingen formuleren voor een betere zorg rond seksuele problemen tijdens en na kanker.
Kanker(behandeling) heeft vaak gevolgen voor seksueel en intiem leven
Marc Michils, algemeen directeur Kom op tegen Kanker: ‘Tijdens en na een kankerbehandeling zijn seksualiteit en intimiteit vaak niet meer als voorheen. Zowel op fysiek als mentaal vlak kunnen de patiënt en zijn of haar partner moeilijkheden ervaren. Het is belangrijk dat ze die met elkaar kunnen bespreken, maar ook met zorgverleners. Door hun getuigenissen te verzamelen, willen we kijken of er knelpunten zijn en beleidsaanbevelingen doen voor een betere zorg rond seksuele problemen tijdens en na kanker.’
Seksuele klachten worden vaak veroorzaakt door de kankerbehandeling zelf (door bv. beschadiging van zenuw- of bloedbanen of organen) of door andere neveneffecten van de kankerbehandeling. Het gaat zowel om fysieke neveneffecten, zoals vermoeidheid, misselijkheid, urinaire of fecale incontinentie en uiterlijke lichamelijke veranderingen, als om psychosociale oorzaken zoals, depressie, angstgevoelens en een veranderd lichaams-/zelfbeeld.
De problemen worden best besproken met zorgverleners, maar dat is niet altijd vanzelfsprekend. Uit meldingen aan de Kankerlijn van Kom op tegen Kanker blijkt dat er zowel bij zorgverleners als patiënten drempels zijn om seksualiteit actief ter sprake te brengen. Dat was ook het geval bij Wendy (36). Zij onderging een behandeling en operatie voor borstkanker en loopt sindsdien risico op lymfoedeem in haar rechterarm, waarbij water en afvalstoffen ophopen in het weefsel net onder de huid.
Wendy: ‘Tijdens mijn behandeling is er nooit gesproken over de gevolgen voor mijn seksleven. Toch is dat helemaal veranderd nadat de klieren uit mijn rechteroksel verwijderd zijn. Mijn arm is snel moe en heel gevoelig, wat natuurlijk heel vervelend is in de slaapkamer. Ondertussen heb ik al een ergonomisch kussen en speeltjes die beter in de hand liggen gekocht, maar dat was allemaal op eigen initiatief. Voor mijn partner is het ook niet makkelijk. Hij moet soms mijn arm masseren na een vrijpartij, erg romantisch is dat niet. Ik had graag gehad dat dit tijdens de revalidatie aan bod gekomen was. Je lichaam verandert, dus je kan echt wel tips en tricks gebruiken, want ergonomie is zo belangrijk. Een seksuoloog of relatietherapie betaalbaar maken, zou veel koppels kunnen helpen.
Maar er zijn ook positieve verhalen. Dat van Fernand (66) bijvoorbeeld. Hij werd behandeld voor prostaatkanker en werd daardoor impotent en incontinent.
Fernand: ‘Voor de ingreep werd de hele operatie aangetoond die ik zou ondergaan via robotchirurgie. De hoofdverpleegkundige heeft toen alles duidelijk uitgelegd en ook wat de gevolgen zouden zijn op seksueel vlak. Ik ben zeer goed begeleid en voorbereid op wat komen ging. De operatie zelf was niks, maar de nevenwerkingen van de bestralingen en de hormoontherapie gaven me impotentie en incontinentie. Ik heb verdere hulp gekregen voor mijn incontentieprobleem. Ik doe nog altijd dagelijks thuis mijn bekkenbodemspieroefeningen en om de 14 dagen bij een gespecialiseerde kinesist. Zo lukt het me om de incontinentie onder controle te houden. Ik ben zeer goed begeleid geweest door zorgverleners én door mijn vrouw. We konden heel openlijk over praten over die incontinentie en impotentie en dat heeft een groot verschil gemaakt. Zo heb ik het er emotioneel niet zo moeilijk mee gehad.’
Kristel Mulders is seksuologe en benadrukt hoe belangrijk de bespreekbaarheid van seksualiteit is.
Kristel: ‘Seksualiteit is een breed begrip en gaat bijna nooit alleen over seks. Het gaat onder andere ook over lichaamsbeeld, zelfbeeld, partnerrelatie, liefde en intimiteit. Na een diagnose van kanker kunnen deze thema’s wat op de achtergrond verdwijnen, terwijl het toch belangrijke aspecten in ons leven zijn. Door dit van bij de start van de behandeling te bespreken, kunnen een aantal koppels er zelf mee aan de slag en kunnen ze sommige problemen voorkomen. Patiënten en hun partners zijn zich vaak niet bewust van de impact van de behandeling op hun seksualiteit, waardoor psycho-educatie onmisbaar is in goede kankerzorg.’
Beleidsaanbevelingen voor betere zorg op gebied van seksualiteit tijdens en na kanker
Kom op tegen Kanker wil (ex-)patiënten en hun partner oproepen om hun ervaringen met zorg rond seksualiteit en intimiteit tijdens en na kanker te delen. Dat kan (anoniem) op komoptegenkanker.be/durftevertellen of via de Kankerlijn op het gratis nummer 0800 35 445. Op deze manier wil de organisatie de pijnpunten blootleggen en concrete beleidsaanbevelingen doen om de zorg te verbeteren.om de zorg te verbeteren.
Noot voor de redactie (niet voor publicatie)
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: