Memorandum Kom op tegen Kanker

Prioriteiten voor de volgende legislatuur

Beste perscontact, 

Acht mensen per uur krijgen in ons land te horen dat ze kanker hebben. Elke dag opnieuw. Daar kunnen en moeten onze beleidsmakers iets aan doen. In aanloop naar de nationale en regionale verkiezingen op 9 juni 2024 schreef Kom op tegen Kanker een memorandum. Niet met vriendelijke vragen, wel met duidelijke en concrete beleidsvoorstellen die de volgende regeringen moeten realiseren om de strijd tegen kanker op te voeren. 

Van de volgende topics moet de regering zeker werk maken: 

Alcohol 

Alcoholgebruik leidt tot heel wat gezondheidsschade op korte en lange termijn. Het verhoogt je risico op minstens 7 types kanker: borst-, darm-, lever-, mondholte-, strottenhoofd-, keelholte- en slokdarmkanker en is in België verantwoordelijk voor ongeveer 4 % van de kankers. ​ 

Kom op tegen Kanker vindt dat de idee dat alcohol normaal is en er altijd en overal bij ​ hoort moet verdwijnen en dat het bewustzijn van het risico op kanker moet worden vergroot. Het verhogen van de leeftijdsgrens van 16 naar 18 jaar voor álle alcoholische dranken zou een sterk signaal zijn. België is trouwens een van de enige EU-landen waar je nog alcohol mag drinken onder de 18 jaar. Jongeren zijn namelijk extra kwetsbaar voor de schadelijke gevolgen van alcohol. Door de leeftijd waarop alcohol mag gedronken worden te verhogen, kunnen we hen beter beschermen. Maar liefst 77 % van de bevolking is voorstander van deze maatregel. ​ 

Percentage per type kanker dat veroorzaakt wordt door alcohol. ​
Gebaseerd op: Rumgay H, Shield K, Charvat H, et al. Global burden of cancer in 2020 attributable to alcohol consumption: a population-based study. Lancet Oncol. 2021; 22: 1071-1080.
Percentage per type kanker dat veroorzaakt wordt door alcohol. ​
Gebaseerd op: Rumgay H, Shield K, Charvat H, et al. Global burden of cancer in 2020 attributable to alcohol consumption: a population-based study. Lancet Oncol. 2021; 22: 1071-1080.

Rookvrije generatie 

Tabaksgebruik zorgt in ons land voor 15.000 vroegtijdige overlijdens per jaar. De ambitie van de regering is om tegen 2040 een rookvrije generatie te realiseren. Zonder bijkomende maatregelen zal de regering deze ambitie niet halen. Om te voorkomen dat er nieuwe rokers bijkomen en vooral om jongeren te beschermen zijn jaarlijkse prijsstijgingen van tabak, een vermindering van ​ verkooppunten en sensibiliseringscampagnes nodig. ​ 

Evolutie rokers (15+) t.o.v. ambitie Rookvrije Generatie.
​
Gebaseerd op: Sciensano. Belgian Health Interview Survey: module smoking
Evolutie rokers (15+) t.o.v. ambitie Rookvrije Generatie.

Gebaseerd op: Sciensano. Belgian Health Interview Survey: module smoking

Palliatieve zorg 

Elk jaar sterven er 110.000 mensen in België, waarvan er tussen de 50.000 en 82.000 palliatieve zorgnoden hebben. Meer dan 600.000 mantelzorgers zijn betrokken bij die zorg voor patiënten met een chronische of terminale ziekte. We zien dat palliatieve zorg vandaag in Vlaanderen gemiddeld pas 10 dagen voor iemands overlijden wordt opgestart, dat is te laat. Bovendien sterft minder dan 50 % van deze mensen thuis, terwijl 90 % van de mensen aangeeft dat ze thuis willen sterven. 

Palliatieve zorg moet daarom veel hoger op de politieke agenda komen, zodat hier een pak meer middelen voor vrijgemaakt kunnen worden. 

De cijfers zijn een minimale en maximale schatting van de toekomstige jaarlijkse palliatieve zorgnoden in België, berekend op basis van de verwachte overlijdens ten gevolge van ziekten waar palliatieve zorgondersteuning hoogstwaarschijnlijk nodig is.
​
Jaarlijks aantal mensen met palliatieve zorgnoden in België.
Gebaseerd op: Cohen, J. Sterven in België: wat zegt het onderzoek? Lezing op studiedag Netwerk Palliatieve Zorg Limburg. Hasselt: 28 jan 2021
De cijfers zijn een minimale en maximale schatting van de toekomstige jaarlijkse palliatieve zorgnoden in België, berekend op basis van de verwachte overlijdens ten gevolge van ziekten waar palliatieve zorgondersteuning hoogstwaarschijnlijk nodig is.

Jaarlijks aantal mensen met palliatieve zorgnoden in België.
Gebaseerd op: Cohen, J. Sterven in België: wat zegt het onderzoek? Lezing op studiedag Netwerk Palliatieve Zorg Limburg. Hasselt: 28 jan 2021

Sociaal tolken 

Sociaal tolken zijn nodig wanneer patiënten onvoldoende of (nog) geen Nederlands spreken. Zij zorgen ervoor dat patiënten begrijpen wat hun zorgverlener zegt, maar ook dat ze vragen kunnen stellen. Zonder sociaal tolken worden er foute diagnoses gesteld, gebeuren er fouten in de behandeling, gaan tijd en middelen verloren … Kortom, worden de rechten van de patiënt geschonden. 

Daarom moet er structurele financiering voor sociaal tolken komen, zodat elke patiënt gegarandeerd kwaliteitsvolle en veilige zorg krijgt. 

Referentiecentra 

Bij zeldzame kankers, die 20 à 30 procent van alle kanker uitmaken, en kankers die complexe zorg vereisen, zijn de diagnosestelling en de behandeling extra uitdagend. De zorg voor complexe kankers is nog over te veel ziekenhuizen verspreid, terwijl de mediane overleving bij patiënten met eierstokkanker bijv. 2,5 jaar langer is wanneer ze behandeld worden in een ziekenhuis dat jaarlijks meer patiënten ziet. ​ 

Kom op tegen Kanker vraagt de beleidsmakers daarom om een visie en planning op te stellen voor het oprichten van referentiecentra. 

Vijfjaarsoverleving in België van enkele zeldzame en complexe kankers, vergeleken met de algemene overleving.
Gebaseerd op: https://kankerregister.org/media/docs/publications/Shortreport_Cancerburden_2004-2019.pdf; http://kankerregister.org/media/
​
docs/publications/CancerBurdenfeb2020reduced.pdf
Vijfjaarsoverleving in België van enkele zeldzame en complexe kankers, vergeleken met de algemene overleving.
Gebaseerd op: https://kankerregister.org/media/docs/publications/Shortreport_Cancerburden_2004-2019.pdf; http://kankerregister.org/media/

docs/publications/CancerBurdenfeb2020reduced.pdf

Lees hieronder het volledige memorandum

KOTK2023_memorandum-interactief-NL.pdf

PDF - 1.1 Mb

Heb je vragen over het memorandum of de thema’s die we hierboven aanhalen? Op zoek naar een expert of een getuige over een specifiek onderwerp? We helpen je graag verder! 

Warme groet, 

Karen Vandenplas

Pers- en communicatiemanager, Kom op tegen Kanker

Persberichten in je mailbox

Door op "Inschrijven" te klikken, bevestig ik dat ik het Privacybeleid gelezen heb en ermee akkoord ga.

Over Kom op tegen Kanker

Kom op tegen Kanker is een niet-gouvernementele organisatie die opkomt voor het recht van patiënten op de beste behandeling en zorg, en het recht van mensen op een gezonde leefomgeving. Ze doet dat door zorgprojecten op te zetten of financieel te ondersteunen, steun aan wetenschappelijk onderzoek, beleidsbeïnvloeding en informatie en preventie. Het geld om deze activiteiten op te zetten en te ondersteunen, komt van giften, acties en legaten.

Neem contact op met